Uria dhe lufta totale kundër Perëndimit

Kishte disa që, në iluzionin e tyre, besonin se ushqimi dhe uria nuk ishin një armë në luftën totale të Putinit kundër Perëndimit. E kishin gabim.

Në fundjavë, Rusia njoftoi se po përfundonte marrëveshjen e drithit që i lejon Ukrainës të eksportojë në mënyrë relativisht të sigurt burimet e saj të mëdha të grurit dhe misrit në botë nëpërmjet Detit të Zi.

Një marrëveshje e qershorit nënkuptonte që më shumë se nëntë milionë tonë drithë ukrainase ishin dërguar jashtë. Ajo ka parandaluar edhe më galopantin e çmimeve të ushqimeve në botë dhe ka siguruar ushqim për miliona njerëz në Lindjen e Mesme dhe Afrikë.

Por tani ka mbaruar. Rusia nuk do të përfshihet më në garantimin e sigurisë së anijeve që operojnë këtë trafik jetik.

SULM MASIV:

Të shtunën më 22 tetor, Rusia kreu një seri të gjatë sulmesh ajrore kundër infrastrukturës kritike në të gjithë Ukrainën. Gazetari: Jesper Nordahl Finsveen. Foto: Hans Arne Vedlog / Dagbladetshikoni më shumë

Marrëveshja e grurit

ishte një thyerje dramatike dhe e mirëpritur me mënyrën e vazhdueshme çnjerëzore të Rusisë për të drejtuar luftën në Ukrainë. Pas një nisme turke – Turqia është një vend vendimtar në diplomacinë e luftës së Putinit – marrëveshja për eksportet e grurit u nënshkrua në Ankara në qershor.

OKB-ja shtyu me gjithë forcën e saj dhe marrëveshja e grurit ishte një triumf i shumëpritur i diplomacisë. Kështu ishte një tjetër lëshim i kënaqshëm dhe i bujshëm rus në këtë luftë, leja për të lejuar inspektorët ndërkombëtarë nga organizata e OKB-së IAEA në objektin bërthamor të pushtuar nga Rusia në Zaporozhye.

Siguria ushqimore dhe siguria bërthamore ishin një përpjekje e shtetit të Putinit për ta bërë zorrën e tij të gjelbër për botën, dhe veçanërisht për OKB-në. Kjo ishte në periudhën pasi Putini kishte hequr dorë nga marrja e kryeqytetit Kiev, dhe qëllimi rus i luftës ishte i kufizuar në vazhdimin e pushtimeve në lindje dhe mbrojtjen e pushtimeve në jug të Ukrainës.

Por përpara se ushtria e bujshme ukrainase të përparonte në veri-lindje, në rajonin e Kharkiv dhe në jug, në Kherson. Ishte gjatë një periudhe të kufizuar të luftës kur Putin luajti me aftësinë për të vendosur një maskë njerëzore.

Tani është fikur. Shumë e mirë. Sulmet në tubacionet e gazit në Detin Baltik. Kërcënimet e vazhdueshme me dron kundër tubacioneve norvegjeze me gaz në BE dhe Britaninë e Madhe tregojnë se furnizimi me energji në Evropë është një objektiv legjitim për Putinin në luftën kundër Perëndimit. Kërcënimet e vazhdueshme për përdorimin e armëve bërthamore tregojnë se edhe kjo është një ide me të cilën po luan presidenti rus.

Strategjia në Ukrainë është sulme sistematike ndaj infrastrukturës si energjia elektrike, gazi dhe uji. Ukrainasit do të ngrihen në dorëzim në një dimër ku refugjatët me klimë të brendshme do të bëhen armë. Ukrainasit duhet të ngrihen deri në vdekje, ose të dalin jashtë vendit.

BE-së do t’i nënshtrohet presionit për lëshime për shkak të çmimeve të larta të energjisë, të cilat do të shpërthejnë nëse Putini do të përballonte kërcënimet e tij jo më të maskuara mirë për të sulmuar furnizimet me gaz në BE.

Pra, pse duhet që siguria ushqimore dhe uria të jenë lopë të shenjta për një Putin gjithnjë e më nën presion? Nëse kjo luftë ka treguar diçka, është se asgjë në botë nuk është e shenjtë për presidentin rus. Përveç ideve ndoshta të shtrembëruara ideologjikisht dhe historikisht joreale të madhështisë ruse në kohën tonë, në kokat e Putinit dhe të disa të tjerëve.

Marrëveshja e grurit është shtyrë nga dita e nënshkrimit. Rusia ka kërcënuar vazhdimisht se do ta heqë atë, sepse ata – gabimisht – kanë pohuar se shumica e grurit shkoi në Evropë, në kundërshtim me marrëveshjen, dhe jo në Lindjen e Mesme dhe Afrikë.

Por kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht se eksportet e grurit nga Ukraina përtej Detit të Zi do të ndalen krejtësisht. Ukraina, Turqia dhe Kombet e Bashkuara thanë të hënën se do të vazhdojnë dërgimin e grurit ukrainas, pavarësisht se Rusia tërhiqet nga marrëveshja dhe garancia e brishtë e sigurisë që supozohej të përfaqësonte marrëveshja nuk vlen më. 12 anije të ngarkuara plotësisht me grurë ukrainas lundruan të hënën nga portet ukrainase në Detin e Zi në rrugën e tyre për në tregjet e tyre.

Prandaj, marrëveshja ka vdekur. Por ka ende një rrugë për të bërë përpara se Putini të fundosë anijet e ngarkuara me ushqime për disa nga më nevojtarët në botë. Në atë rast, do të jetë një tjetër nga plagët e shumta të vetëshkaktuara në këtë luftë – edhe për të – katastrofike. Por nëse Putini është mjaft i dëshpëruar, edhe fundosja e varkave të ngarkuara me grurë ukrainas është një akt legjitim lufte nga këndvështrimi i Kremlinit.

Dëmi mund të jetë bërë ende. Sepse çfarë ndodh me ekuipazhet në këto varka? Çfarë do të kërkojnë me qira të rritur? Dhe pronarët e anijeve? Çfarë do të kërkojnë kompanitë e sigurimeve në policat e shtuara? Cili është çmimi për rrezikimin e ekuipazhit dhe anijeve?

Dhe dëmi mund të ketë ndodhur tashmë edhe në një mënyrë tjetër. Sepse me anulimin e marrëveshjes, deri në çfarë mase do të besojnë fermerët ukrainas se arat që do të mbjellin në pranverë do të prodhojnë një kulture që mund të shitet? Dhe a është e mundur të marrësh para për ushqim që mund të kalbet në tokë ose në kapanone?

Ushqimi, uria dhe akoma më shumë pasiguria, janë armët më të fundit që Putini ka përdorur deri më tani në luftën e tij në Ukrainë