Këtu të gjallët ecin mes eshtrave të të vdekurve. Tmerri nga brenda qytetit fantazmë …

UKRAINËAlena dhe Sergey do të donin të na tregonin shtëpinë e tyre të përbashkët në katin e tretë.

Por Alena së pari shpejton pak lart shkallët:

– Më duhet vetëm të pastroj pak.

Mund të falni rrëmujën, thotë ajo.

Pothuajse si një refleks nga një botë e shkuar e rendit.

Qeni i tyre leh nga kuzhina.

Javët e pjatave shtrihen në pirgje në një rrëmujë të madhe.

– Nuk kemi as ujë, as rrymë, as gaz, shpjegon Alena.

Pastaj ajo hap derën e dhomës së vogël të kombinuar të ndenjes dhe dhomës së gjumit.

Ka kërcitje xhami të thyer nën këmbët tona.

Dhoma është e rraskapitur dhe gjithçka është plot zhurmë.

Çifti i tregon njëri-tjetrit se si një shok i mirë i lagjes i kishte ftuar në shtëpinë e tij për të festuar së bashku ditëlindjen e Alenës, në banjën e shoqes, pasi tashmë lufta kishte filluar.

– Është njëqind për qind e sigurt që do të kishim vdekur nëse do të kishim qenë këtu atë natë, thotë burri i Alenës, Sergei.

Banesa më poshtë ishte edhe më e rrënuar

“Unë nuk mund të shpëtoj përsëri”

Alena dhe Sergei tani jetojnë poshtë në bodrumin e errët dhe të ftohtë të shtëpisë, së bashku me një duzinë qiramarrës të tjerë.

Nëna e Alenës ata kishin dalë për mrekulli nga një zonë tjetër e kërcënuar nga lufta.

Nuk ka energji elektrike atje poshtë.

Në dritën e zbehtë të një llambë shohim një çift të moshuarish.

Gruaja ka arritur të zbresë këmbësorin e saj nga shkallët.

Në fund, ata ruajnë disa ilaçe dhe furnizime.

– Por ne qëndrojmë.

Unë nuk mund të shpëtoj përsëri.

Unë jam i lodhur nga ajo.

Ky është një makth, thotë Sergey.

Ai dhe gruaja e tij u larguan për herë të parë në vitin 2014 nga Debaltseve në Donetsk, kur filloi lufta pushtuese në të ashtuquajturat republika separatiste Donetsk dhe Luhansk.

Në shtëpinë ku jetojnë Alena dhe Sergei, të gjithë ata që kanë mbetur në luftë mbështesin njëri-tjetrin.

Kur mbërrijmë, i gjithë grupi prej rreth dhjetë qiramarrësish po gatuan jashtë hyrjes

“Sigurisht që kam frikë”

Komuna e Irpin – një komunë fqinje me Kievin me 50,000 banorë – furnizon me ushqime dhe lëndë të para grupit të vogël që lejohet të përgatisë vetë ushqimin.

Këtë ditë do të ketë peta dhe byrekë.

Fqinja Svetlana këmbëngul që të ftuarit në distanca të gjata të shijojnë pastat e saj me vaj.

Qiramarrësit përpiqen të qeshin dhe të bëjnë shaka me njëri-tjetrin për të mbajtur humorin.

Alena dhe Sergei përqafohen me butësi, kur stresi i luftës duket se po pushton.

Asnjë nga ata me të cilët flasim nuk thotë se dëshiron t’i shpëtojë kolektivit të vogël që banorët kanë krijuar në Fredsgatan 10.

Emri mund të duket ironik, por pasqyron gjithashtu një vend me një histori ku tashmë po zhvillohen luftëra të ndryshme.

Që prej disa javësh, kur erdhi lufta, edhe veprimi më i zakonshëm në Irpin kërkon guxim për të kryer.

– Sigurisht që kam frikë, thotë pensionisti Anatolyi, 65 vjeç.

Ai ecën nëpër parkun e rrethit, ku dikur mund të pushonit qentë ose të vendosnit karrocat në pjesën e posaçme të parashikuar për të nën hijen e pemëve.

Tani shtëpitë përreth parkut janë bosh, shpesh me dritare të thyera

Në park nuk ka mbetur asnjë karrocë, por përkundrazi mbetjet e shtrembëruara të një zonje të moshuar.

Pak metra larg trupit të pajetë, një krater gjysmë metër të thellë.

Nga tufa e mbështjellë pranë trupit, mund të imagjinohet se gruaja e ndjerë ishte në arrati.

– Unë ende do të qëndroj këtu.

Ende.

Kjo është shtëpia ime, thotë Anatolyi dhe lajkaton paksa sytë siç bëjnë ata që parashikojnë rreziqe nga të gjitha drejtimet.

Kjo nuk është hera e parë që Anatolyi kalon pranë gruas së vdekur.

Trupi i saj qëndron aty për gati pesë ditë.

Por zona është shumë e rrezikshme dhe e pasigurt për këdo që të mund të merret me trajtimin e të vdekurve të Irpin në këtë zonë të veçantë.

Është mjaft e vështirë për t’i mbajtur ata gjallë.

Refugjatët po derdhen jashtë

Ata që duan të dalin nga Irpin dhe që nuk kanë mjetin e tyre duhet të shkojnë në drejtim të kundërt me pikën e grumbullimit ku shkojmë nga skela e urës së thyer mbi lumë.

Ne udhëtojmë të shtrirë në furgon për të zvogëluar rrezikun e zjarrit nga snajperët ose granatat.

Disa vrima plumbash në bojën e verdhë dëshmojnë se çfarë mund të presë ata që përpiqen të largohen nga Irpin.

Megjithatë, refugjatët po derdhen në grupe të pandërprera.

Përgjatë njërës prej rrugëve kryesore të komunitetit, shtëpitë, nëse është e mundur, janë edhe më të shkatërruara nga lufta.

Për refugjatët është e rëndësishme të qëndrojnë në rrugë, me rrezikun e të qëlluarit.

– Aty-këtu është minuar, shpjegon një ushtar dhe tregon.

Snajperët e kundërshtarit janë rrallë larg, ai ka frikë dhe raketat mund të godasin në çdo kohë.

Pranë një automjeti qëndron një kuti me kokteje molotov – një lloj mjeti i fundit në rast se pjesa tjetër e municionit të ushtarëve do të mbarojë.

Civilët ukrainas që arritën të arrinin në pikën e grumbullimit u afrohen ushtarëve me duar të dukshme, si të burgosurit që dorëzohen, por më shumë për të treguar se nuk kanë armë

Trupat në tokë

Një burrë drejton biçikletën e tij me paketën që ka arritur të marrë me vete.

Biçikleta rrotullon një trup që është shuar nga zjarri në rrugë.

Ai nxiton hapat.

Një grua mban fort një foto të Jezusit në kornizë.

Procesioni i një grupi refugjatësh që ajo tregon rrugën merr pothuajse diçka fetare në lidhje me të, nëse realiteti këtu nuk do të ishte aq i ashpër, i ndyrë dhe i përgjakshëm.

Një burrë vjen me një biçikletë dhe një baba tjetër e udhëheq djalin e tij me një xhaketë të mbushur me tegela portokalli dhe një kapele të ngrohtë në kokë.

Babai dhe djali quhen të dy Micha.

Si shumë të tjerë në arrati, ata të dy mbajnë një copë të bardhë rreth qafës me shpresën se nuk do të pushkatohen.

Pëlhura duket e hollë në zhurmën e zjarrit të rëndë të artilerisë që tingëllon mbi Irpin.

Në lartësinë e mjetit të blinduar, djali i vogël Micha hedh një vështrim të shqetësuar djathtas.

Aty shtrihet një trup i djegur njeriu, në një gjendje që djali nuk do ta shihte as në filmat më të neveritshëm horror.Ndoshta ai tashmë e pa trupin e grisur më poshtë në rrugë kur u ngrit me të atin?

Jo të gjithë i mbijetuan udhëtimit drejt sigurisë.

Dhe as Micha dhe as babai i tij nuk janë ende të sigurt.

Njëzet metra më lart në rrugë, djali do ta ketë të vështirë të shmangë pamjen e dy trupave të tjerë të pajetë.

– Putini është çmendur, psherëtin një ushtar.

Ai është dukshëm i lodhur.