Dehja e pare (dhe e fundit) e Jetes time

Tregim

Jakup B. GJOCA

I dhashe fjalen vajzes se dashuroja, se do te shkoja te shtepia e saj, per ta kerkuar. Mirepo, prinderit e mi ishin larg, dhe nuk doja tu thosha ende.
Bisedova me nje mikun tim, qe e kisha nga qytetit tjeter. Me Shyqon njiheshim, ishim bere miq, edhe pse puna jone nuk na lidhte gjithsesi.
Shyqua pranoi me kenaqesi, sa une i thashe. Madje, nuk e fshehu gezimin, sa me tha, qe te shtunen do te shkonim me fshatin e se dashures time me makinen e tij. Ai ishte drejtor i nje ndermarrjeje te rendesishme te rrethit, ku une punoja.
Me te dashuren biseduam, qe te vinte edhe ajo me ne, po ate dite, packa, se ajo me tha, qe ritet dhe zakonet e duan qe ajo te na priste ne shtepine e saj.
Une i thashe, qe pak rendesi u jap riteve, por dua te bej ate qe deshiroj une.
Ne fakt, edhe se dashures nuk do ti jepnin leje qe te largohej nga kooperativa, ngaqe keto dite kishin edhe fushaten e mbjelleve te grurit dhe ajo ishte agronome e kooperatives.
Fshati i se dashures ishte thelle ne rrethin e Korces, dhe rruga ishte paralele me lumin, gjithsesi, edhe pse e ngushte, ishte e bukur dhe e shtruar me asfalt, ngaqe ishte edhe rruga e minieres me te madhe te rrethit.
Kur mberritem ne qender te qytezes se minatoreve, ishte mesdite. Qendra e qytezes gumezhonte nga njerezit dhe urbanet, qe shkonin e vinin ne Korce.
E dashura kerkoi vellain e saj.
Dikur, erdhi se bashke me ne.
E prezantoi. Ai, ishte akoma ne shkollen e mesme, dhe, sa u afrua te ne, tha.
– Me late te pres gjithe mbasditen ne kete te ftohte.
– Na u prish makina rruges. E keni larg, dhe njehere thame qe te ktheheshim, – iu pergjigj duke qeshur dhe me humor miku im, Shyqua.
– Sa mire do kishit bere, te ishit kthyer. Do te kisha luajtur edhe une, por kam ndenjur si lapidar ketu, ne kete te ftohte, – iu ktheu vellai i se dashures.
E dashura me pa ne sy, si per te me thene, te mos keqkuptohesha nga shakate.
– Rruga eshte e perpjete dhe ka balte. Te keni kujdes, mos u mbeten kepucet ne balte, – na tha vellai i se dashures, duke na hedhur syte gjate nga kembet.
– Ju i paskeni gjithe te keqiat. – i tha Shyqua. – Mire, qe na i the qe ne fillim, se kemi kohe akoma te kthehemi mbrapsht.
– Si te deshironi. Nuk ju fton njeri me zorr. – iu pergjigj vellai i se dashures.
Ajo qeshi dhe tha.
– Vellai ben shaka nga gezimi.
– Po fol ty, fol, se mos u mbetet qejfi ketyre, – iu kthye vellai.
U nisem rruges nga qendra e qytezes, per te shkuar te fshati, ku banonte e dashura. Sic na tha edhe vellai i saj, do te ecnim me kembe neper rrugicen e ngushte dhe me balte me shume se 2 ore.
– Ben shaka vellai, – tha e dashura.- Nuk eshte me shume se 30 minuta me kembe, edhe pse e perpjete.
– Po ty me thoshe qe je nga Korca. – i thashe une se dashures, me nje ton qortimi, por edhe duke qeshur.
– Ty u mesove me fshatin, sepse bredh cdo dite neper fshatrat e Librazhdit, – mu pergjigj e dashura, si per te me kundershtuar.
Vellai i saj, kishte qendruar ne ane te rrugices dhe une kujtova se na priste edhe ne.
Sa u afrova prane tij, ai shkeli nje pllake guri. Nje fllucke balte u hodh perpjete, duke me perlyer te dy kembet e mia.
E motra e pa dhe iu hakerrye.
– Pse e perbalte?
– Qe te mos na shaje fshatin. Po te doje, le te kthehet, nese fshati i duket larg dhe me rruge te perbaltura.
– Shaka beri, ska gje. – tha Shyqua.
Une, cuditerisht qesha. E dashura u ul, qe te me fshinte njollat e baltes nga pantallonat.
Une nuk pranova, por u ula ne nje vend me te thate, prane rrekese me uje, qe zbriste nga lart, neper mesin e rrugices.
Vertet, nuk beme me shume se 30 minuta rrugetim, kur mberritem ne qender te fshatit. Nje shesh i madh, dhe anash tij ishin 3 ndertesa.
E dashura me deftoi, qendren e kultures, dyqanin e ushqimeve dhe te bukes.
Para dyqanit te bukes ishin mbedhur nje grumbull njerezish.
– Tani ndahet buka. Njerezit shtyhen te marrin buken e grurit, sepse nuk arrin per te gjithe, sado qe shitesja e jep me racion, – me shpjegoi e dashura.
Njerezit, sa na pane, shprehen habi, duke mos na ndare syte.
Une mendova se ata pershperitnin per mua, mbase lajmi ishte perhapur, sic ndodh neper fshatrat e vegjel.
Te shtepia e saj, na priten prinderit. Kishin dale ne oborrin e shtepise.
Nje grua, qe sapo doli, erdhi e para dhe na takoi Pastaj erdhen prinderit e se dashures.
– Ky eshte vjehrri, kjo eshte vjehrra, – thote gruaja, duke na prezantuar prinderit e se dashures.
– Gezohemi qe u njohem, – thote Shyqua. – Tani qe u prezantuam, na takon te kthehemi.
– Pse? – i thote duke qeshur babai i se dashures.
– Po ne per kete prezantim beme kaq rruge. Tani, qe ju na pranuat, ne e mbaruam misionin tone. Erdhem te merrnim fjalen tuaj. Na e dhate. Tani te vijme here tjeter, per shkelkat.
– Ua, korba cfare bera! – tha gruaja. – Une kujtova se ju ishit prezantuar.
– Ska gje, teze, – i thote e dashura. – Ne duhemi, dhe kemi eardhur te njihemi, jo te japim e te marrim fjale.
Babai i se dashures, na fton qe te shkojme te shtepia dykateshe.
– Te ulemi aty ku ka zjarr, – i thote Shyqua babait te se dashures, – duke deftuar me dore ndertesen tjeter, me te vogel, qe ishte me prane.
– Jemi ngushte ketu, – i pergjigjet babai i se dashures. – Po edhe aty ku do rrime, do sjellim zjarr.
Shyqua nuk kundershtoi me.
Na cuan ne oden e miqve. Nje dhome e madhe, sa gjysma e shtepise, ku ne qender ka oxhakun dhe perqark ka divane.
Une dhe Shyqua u ulem ne krahun e majte, ndersa prinderit e se dashures ne anen e djathte te odase.
E dashura, qendronte ne mes.
– Ty hajde ulu me anen tone. Je e jona tani, – e ftoi Shyqua.
– Prisni ca, bre. Akoma eshte vajza jone.
E dashura qeshi dhe erdhi dhe u ul prane meje.
Kur u shtruam te tavolina dhe shkembyem miresite e pershendetjes, babai i se dashures, i thote Shyqos.
– Or mik, ky djale, keshtu nga kallepi, i mire duket. Por, nuk e dime si sillet, kur pi. Atje kuptohet si eshte.
– Mos e kij ate merak. Do ta rregullojme. – ia kthen Shyqua, me te qeshur.
Une e degjova dialogun e tyre, por nuk u dhashe rendesi.
Kur filluan dollite, edhe pse ishim 3 burra ne tavoline, une kundershtova te pija.
U thashe, qe une kurre nuk kam pire.
– Si ka mundesi? – thote babai i se dashures. – Ty thua qe ke 1 vit e gjysem qe punon ne Librazhd dhe bredh fshat me fshat. Aty ku te ftojne, nuk pi fare? Se libbrazhdiotet per raki, nuk te falin.
– Une nuk pi fare.
– Pse, vuan nga ndonje gje?
– Jo, jo. Por, qe kur kam qene i vogel, kam pare sherre te te aferme te mi, nga rakia, dhe kam vendosur, qe une te mos u ngjaj fare ne pije. Prandaj, nuk dua te pi.
– Mire ben, – thote Shyqua. – Por, meqe tani eshte bere i yni, do tja mesojme edhe kete zanat.
Une, pata rastin dhe u deftova nje histori, qe me kishte ndodhur.
Isha i ftuar me mamane, te dajua i saj, ngaq percillnim djalin e tij te vetem per ushtar, i cili ishte nje vit me i madh se une ne moshe.
Ne tavoline ishin te gjithe vellezerit e tij, domethene vellezerit e gjyshes time, nga mamaja. Si edhe 2 kusherinjte e tyre te pare.
Mamase, ngaqe e kishin lene qe ne vogel prinderit jetime, dajot e saj e perkujdesnin shume.
Ate mbremje babai nuk erdhi dot, ndaj une si djali i madh, isha edhe i perkedheluri i dajove.
Kur filloi dollia, une e merrja goten e rakise, trokitja per urim, e vija ne buze, por nuk pija asnje pike.
Dikur, nje nga kusherinjte e dajove te mamase, qe ishte edhe kusheriri i pare i gjyshes time (por qe une nuk e njihja ngaqe nuk kishte ardhur kurre te mamaja), duke me pare qe nuk pija, me thote:
– Po ty, pse nuk e pi dolline. Nuk te pelqen ai, per te cilin e ngreme dolline, apo nuk te pelqen zotrote rakia?
– Une nuk pi fare raki. Ritin dhe zakonin e pi, – ia ktheva pa ngurim, edhe me njefare zemerimi. Jo per fjalet qe me tha, por me teper, ngaqe kurre nuk e kisha pare te deftonte sadopak dhembshuri per mamane time, per me teper, qe kusherira e tij, e kishte lene jetim foshnje.
– Po tavolina eshte per burra. Dhe burrat pine raki Nese ti nuk je burre, duhet te cohesh nga kjo tavoline, – ma ktheu ai me tone inati.
Pashe, qe u ngrit dajua i madh i mamase.
– Cili je zotrote, qe i flet djalit tone keshtu?- i drejtohet, pa e permbajtur zemerimin.
– Pellumbi jam. Ketu tavolina eshte per burra. Do ndjekim zakonet, apo jo.
– Pse, te ty kemi ardhur? Apo ty ke ardhur te ne- ia kthen me me teper zemerim dajua i madh, kusheririt te tij.
-Ketu jemi ne tavoline burrash.
– E di zotrote, qe ai djale e ka vendin ketu, te tavolina e burrave, me shume sesa zotrote? E di kete? Nese nuk e di, ja ta deftoj une, ku e ke vendin zotrore, – dhe i defton me dore deren.
Nderhyne edhe dajot e tjere, per te qetesuar gjendjen.
Dajua i madh me mori prane dhe me perkedheli floket.
– Ketu tani je dhender. Nuk ke dajo te te mbroje. – thote Shyqua. – Prandaj, pi nje cike.
Une, me shume nga gezimi, po e ktheja goten.
Ne fillim me dogji. U kollita.
– Po ty, e ktheve menjehere. Jo ashtu, sa ta mesosh zanatin. – me keshilloi Shyqua.
Nuk lija me gote rakie bosh, ne dollite qe merreshin e ngriheshin.
Nuk mbaj me mend, kur u zgjova ne divanin perballe tavolines.
Ne mengjez, erdhi e dashura.
Ajo, sa me pa, qeshi.
– Na turpererove fare mbreme.
– Pse? Cfare bera?- i thashe. Ne fakt, akoma ndjeva koken te renduar, me nje dhimbje te madhe.
– Nuk mabn mend asgje?
– Hic. As kur fjeta, nuk mbaj mend.
– E di se cfare bere?
– Jo. Nuk mbaj mend. Bera sherr?
– Makari te kishe bere sherr. Bere me keq.
– Cfare?
– Doje te flije. Mamaja te tha, qe te shkoje te flije ne krevatin ne dhomen tjeter. Po ty nuk pranove, Dhe fjete ketu.
– Bera keq?
– Po ty, ne sy te te gjitheve, hoqe pantallonat fare.
– Vertet?
– Po, po.
– E bera vertet kete?
– Shyqua te ngacmoi. Kur hoqe pantallonat, ai te pyeti: Do te flesh vetem?
– Po une cfare thashe?
– Nuk fole, por rre si kucur.
Mbeta i habitur. Nuk mbaja mend asgje.
E dashura erdhi prane. Me puthi lehte.
– Babi qeshi. Dhe tha: Tani mu mbush mendja qe dhendrrin e kemi te mire. Nuk ben sherr fare ne raki, edhe kur eshte i dehur. Shume – shume, mund te beje ndonje zarar, te nderroje krevatin.
Une qesha, edhe pse u ndjeva i turperuar.
Ajo ishte hera e pare dhe e fundit, qe kam pire dhe jam dehur nga alkoli. Si te ishte provimi im i fundit i Jetes time.

LIBRAZHD 1991