Rama në qershor u pyet nga një gazetar italian se si ishte e mundur që njëri pas tjetrit të rrethit të tij më të ngushtë, përfshirë ministra të ndryshëm, të arrestoheshin për korrupsion, por ai vazhdon të jetë në detyrë? Përgjigja e ftohtë e kryeministrit shqiptar: “NUk ka pyll pa derra”.
Stabilizimi i Ballkanit
Nga këndvështrimi i Perëndimit, Rama duket si një forcë stabilizuese në Ballkan. Në veçanti, modeli që ai negocioi me Melonin ka ngjallur interes përtej Italisë: Plani kërkon që kërkesat për azil të refugjatëve të përgjuar në ujërat territoriale italiane në Mesdhe të përpunohen në territorin shqiptar.
Por sa më popullor shfaqet Rama jashtë kufijve të Shqipërisë, aq më i madh është zemërimi në afërsi të tij.
Të tjerë kanë dalë në rrugë.
Në korrik, demonstruesit e zemëruar hodhën bomba molotov kundër zyrave të Ramës në Tiranë. Që atëherë, shenjat e djegies janë hequr.
Mbetje të tjera më të vjetra mund të gjenden ende në qendër të Tiranës. Piramidat, për shembull, një strukturë brenda së cilës dikur qëndronte statuja e mermertë e Enver Hoxhës, e krijuar nga babai i Edi Ramës. Kristaq Rama ishte një artist me lidhje të ngushta me sistemin – një njeri që, si anëtar i të ashtuquajturit Presidiumi i Kuvendit Popullor, u tregua nënshkrues në vitin 1988 i një dënimi me vdekje për poetin opozitar Havzi Nela, i cili më pas u var.
E tashmja e re, më e ndritshme simbolizohet nga një ndërtesë transparente prej qelqi dhe çeliku. Ja ku ka selinë SPAK, organi antikorrupsion i Shqipërisë. Ajo u themelua në vitin 2019 me insistimin e SHBA-së dhe BE-së. Kreu në detyrë i administratës nuk konsiderohej ndër të preferuarit e Ramës. Në votimin vendimtar, ai ka të ngjarë të përfitojë nga fakti që ambasadori i SHBA-së këmbënguli të mbikëqyrte personalisht procesin për të siguruar që të mos kishte parregullsi – një votë e qartë mosbesimi ndaj kryeministrit.
Burgu VIP me palestër
Rekordi i SPAK deri më tani duket si vijon:
Ministri i parë i Brendshëm i Ramës u dënua me tre vjet e katër muaj burg për shpërdorim detyre – fillimisht në lidhje me tregtinë e drogës, por në fund për një shkelje tjetër.
Ish-ministri i mjedisit i Ramës u dënua në shtator 2023 me gjashtë vjet e tetë muaj pas hekurave për korrupsion.
Zëvendësministri i Shëndetësisë u detyrua të japë dorëheqjen për shpërdorim detyre. Dhe ish-shefi i tij përfundoi në burg në korrik 2024 për përvetësim të fondeve të BE-së.
Shqipëria është tani shtëpia e burgjeve VIP, siç raportoi së fundmi platforma investigative BIRN: qendrat e paraburgimit të pajisura me reparte në të cilat personalitetet socialiste që kanë rënë brenda mund të kalojne kohën e tyre me kuzhinën e tyre, dushin dhe studion e fitnesit.
Megjithatë, ka nga ata që e gjejnë veten përballë vështirësive të mundshme dhe kanë tendencë të preferojnë të lene vendin.
Njëri prej tyre është Arben Ahmetaj, i cili u bë ministër i ekonomisë së Ramës në 2013-n para se të kalonte më vonë në Ministrinë e Financave dhe më pas, në vitin 2021, të bëhet zv/kryeministër.
Vëzhguesit politikë në Tiranë e konsiderojnë Ahmetajn si “arkëtarin” shumëvjeçar dhe një figurë kyçe në sistemin e qeverisjes së kryeministrit.
Në korrik 2022, Rama e shkarkoi atë – për shkak, siç thuhet, malit të provave inkriminuese të grumbulluara kundër Ahmetajt.
Për kryeministrin, shoqëruesi i tij prej kohësh po kërcënonte të bëhej rrezik.
Një vit më vonë, parlamenti i dominuar nga socialistët i hoqi imunitetin Ahmetajt , i cili ishte akuzuar për korrupsion dhe pastrim parash, por kishte mjaft kohë për t’u zhdukur. Pak ditë pasi bëri, SPAK lëshoi një urdhër arresti ndërkombëtar, por ai mbetet i fshehtë.
Ahmetaj ka udhëtuar shume dhe i pëlqen jo pak luksi. Që në moshë të re ai konsiderohej si një yll në ngritje brenda socialistëve shqiptarë. Atij i referohen si “Tigri” në atdhe.Aktualisht – pavarësisht urdhërarrestit ndërkombëtar – ai po shijon mërgimin në Lugano dhe shpreson të marrë azil politik në Zvicër.
Ahmetaj nuk pranon të thotë asgjë për akuzat që i janë ngritur në atdhe. Për shembull, nëse ishte ai që solli organizatorët pas një skandali që përfshin impiantet shqiptare të djegies së mbetjeve – ato projekte të dyshimta që kryesisht mbetën të pandërtuara, por që u kushtuan taksapaguesve shqiptarë qindra milionë euro. Sipas gazetarëve të pavarur, paratë përfunduan në xhepat e atyre që kishin lidhje të ngushta me qeverinë – dhe në duart e mediave pranë tyre.
Udhëtimet luksoze të Ahmetajt, me sa duket të financuara nga ata që qëndrojnë pas skandalit dhe të shijuara në mënyrë alternative me gruan dhe dashnoren e tij, në hotelet me pesë yje në Milano apo në Bregun Azur, gjithashtu nuk janë fokusi kryesor i takimit tonë. Përkundrazi, ai kërkon të flasë për Edi Ramën.
Pas 11 vitesh në pushtet, sa përgjegjësi mban Rama për faktin se Shqipëria, pavarësisht nga ndihmat miliarda të zhvillimit nga Perëndimi, ende konsiderohet nga Transparency International si një nga vendet më të korruptuara në Evropë?
Ahmetaj vendos cigaren e tij të ftohtë në tavëll dhe thotë për marrëdhënien e tij me Ramën, të cilin ndonjëherë e quan “Kim Jong Un”, duke iu referuar diktatorit të Koresë së Veriut:
“Unë nuk jam i përgatitur të luaj kurban për kryeministrin.
Ai ka përfituar nga reforma në drejtësi që u financua nga SHBA dhe BE.
Tani, ai po përdor gjyqësorin kundër kundërshtarëve të tij dhe kundër kujtdo tjetër që kërkon t’i pengojë urinë e tij për pushtet.”
Ai dyshon, thotë ish-zëvendëskryeministri, se sistemi Rama po tolerohet në heshtje në Perëndim.
“Unë nuk e kam idenë pse evropianët nuk duan të shohin se çfarë po ndodh në Shqipëri. Ata kanë shërbime sekrete të shkëlqyera që zotërojnë njohuri të hollësishme, veçanërisht për pastrimin e parave dhe krimin e organizuar.”
Ahmetaj konfirmon gjetjet e hetuesve që pretendojnë se :
Gjatë mandatit të Ramës, Shqipëria është kthyer në një narko-shtet që ushqen tregtinë e drogës.
“Përmbytja e vendit me kanabis nga viti 2014 në 2017 ishte axhenda e fshehur ekonomike e kryeministrit”.
Rritja e krimit të organizuar që erdhi së bashku me të ndryshoi në mënyrë drastike ekonominë dhe shoqërinë e Shqipërisë, thotë ai .
“Hetuesit e huaj thonë dhe besojnë se Rama ende kontrollon mjedisin kriminal“.
A po mbyllin sytë evropianët?
“Ursula von der Leyen e cila e quan ‘i dashur Edi’, ky është tashmë një tregues,” thotë Frauke Seebass nga zyra në Bruksel e Institutit Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë, një referencë për presidentin e Komisionit Evropian. “Duhet ta shihni Ramën. fenomen në një kontekst më të gjerë. Nga perspektiva e BE-së, kjo është një qasje e ngjashme me biznesin për stabilizimin e Ballkanit Perëndimor.
Për dallim nga Aleksandar Vuçic në Serbi, për shembull, Rama nuk konsiderohet si anti-evropian dhe është shumë më i lehtë për t’u përballur me të. Për këtë arsye, është marrë vendimi për të mbyllur një sy, ose ndoshta dy.
Nga ana e tij, kryeministri shqiptar i tha transmetuesit shtetëror italian RAI: “Që politika në Shqipëri është helmuar nga mafia – sinqerisht nuk e shoh”. Pretendimi i Ahmetajt se bosët e mafias kanë akses të lirë në zyrën e tij, thotë Rama, është një akuzë e pavërtetë që përkeqësohet edhe më shumë nga fakti se “njerëzit priren të besojnë gënjeshtrat para se të besojnë të vërtetën”.
Rama është i shqetësuar për reputacionin e vendit të tij. “Kur bëhet fjalë për anëtarësimin në BE, durimi ynë është i pafund,” i tha kryeministri DER SPIEGEL dy vjet më parë në terrenin e vilës së tij në detin Adriatik. Shqipëria, thotë ai, ishte një diktaturë e izoluar, “Koreja e Veriut e Evropës. , ku ishte ende e rrezikshme të dëgjoje Beatles në fund të viteve 1980. Kjo është arsyeja pse unë them se, në terma absolutë, ne kemi arritur më shumë në këto 30 vjet se çdo vend tjetër në Evropë”.
Varfëria, Papunësia, Emigracioni
Statistikat tregojnë një histori tjetër. Sipas të dhënave të Institutit Shqiptar të Statistikave, më shumë se një e treta e popullsisë së mëparshme prej 3.3 milionë banorësh është larguar nga vendi që nga viti 1991. Pagat mesatare mujore janë ekuivalente me rreth 750 euro. Pothuajse një e treta e të rinjve që janë ende në vend janë të papunë.
Nuk ka asnjë tender të vetëm publik që të mos përfundojë në orbitën e tij të zgjeruar.
Në thelb, Rama e ka çuar gjithë vendin në kriminalitet.
Shqipëria është bërë një rast studimor i përsosur për korrupsionin, e megjithatë Rama dinak ende arrin të fitojë njohje në Perëndim.”
Fatos Lubonja është një nga ata që pranoi të përdorte emrin e tij kur shprehte kritika themelore ndaj kryeministrit. Autori i shquar shihet si ndërgjegjja e së majtës shqiptare. Lubonja kaloi 17 vjet në burg, pjesën më të madhe të tyre në kampe pune si miniera famëkeqe e Spaçit. Vetëm në vitin 1991, si një nga të burgosurit e fundit politikë, u lirua.
“E pashë veten te Edi Rama i ri, – thotë Lubonja, – të dy donim të dilnim nga hija e baballarëve tanë pro regjimit. Rama, megjithatë, u bë kryetar i Bashkisë së Tiranës në vitin 2000 dhe kryeministër që nga viti 2013. Vitet e shumta në pushtet, thotë Lubonja, e kanë ndryshuar. “Ai është bërë një narcisist i keq, një djalë i zgjuar pa bindje.
Lubonja ankohet gjithashtu se Perëndimi, veçanërisht partitë politike të qendrës së majtë të Evropës, injorojnë realitetin e zymtë të Shqipërisë
“Ajo që është nafta bruto për vendet e tjera janë shpërndarësit e drogës dhe paratë e tyre në Shqipërinë e Ramës”, thotë ish-disidenti.
Herën e fundit që folën të dy, thotë ai, ai e quajti kryeministrin “mashtrues”, por siç thotë Lubonja. , ndoshta nuk i interesonte. “Sepse ai është një krokodil – një gojë e madhe dhe pa veshë.”
Nga kanabisi te kokaina
Vitin e ardhshëm Rama do të kandidojë për një mandat të katërt. Dhe shanset e tij për t’u rizgjedhur janë të mira.
“Nëntëdhjetë për qind e bashkive tani janë në dorën e tij, (Ramës) është gati si Rusia”, thotë gazetarja investigative Klodiana Lala,
“Përderisa askush nuk ngrihet në këmbë dhe thotë: “Unë personalisht i kam dorëzuar para Edi Ramës”, asgjë nuk ka për të ndodhur. Ligji i heshtjes së mafias, ligji i omertà, është në fuqi.”
Kontaktet me krimin e organizuar kanë pasur në nivelet më të larta të qeverisë.
Disa hetues kanë konfirmuar për transmetuesin shtetëror italian RAI dhe DER SPIEGEL se kontaktet me krimin e organizuar kanë pasur në nivelet më të larta të qeverisë.
Tregtia e hershme e kanabisit që atëherë është shndërruar në një biznes që përfshin kokainën me ton, thonë ata.
Sindikatat shqiptare, besojnë hetuesit, kanë krijuar rrjete me N’drangheta kalabreze dhe me kartele në Amerikën Latine.
Prokurori publik italian Francesco Mandoi, i cili shërbeu përkohësisht si komisioner kundër korrupsionit i Ramës, ka dalë në një përfundim të kthjellët:
“Bosët e drogës kanë njerëzit e tyre kudo në administratë, në institucione.
Ata tani janë në gjendje të bëjnë që qeveria të bëjë ofertën e tyre. .”
Mandoi thotë se paralajmërimet e tij nuk gjetën jehonë në nivelet e larta të qeverisë.
Investime nga Kushner dhe Grenell
Paratë nga mafia shqiptare e drogës janë bërë të dukshme edhe në formën e rrokaqiejve, të cilët kanë transformuar pamjen e dikurshme të qytetit të Tiranës. Ndërtimi vazhdon me shpejtësi edhe në bregdetin e Adriatikut.
Dhëndri i Donald Trump, Jared Kushner dhe Richard Grenell, ish-i dërguari special i SHBA-së për bisedimet e paqes midis Serbisë dhe Kosovës, po planifikojnë të dy investime të mëdha atje me bekimin e Ramës.
Rama, Grenell dhe Trump e kanë njohur dhe vlerësuar njëri-tjetrin që nga koha kur ndoqën një plan për të rivizatuar kufijtë e Kosovës dhe Serbisë nën sytë e shefit të politikës së jashtme të BE-së.
A po shet Rama bizhuteritë e kurorës së vendit të tij në këmbim të vullnetit të mirë politik?
“McGonigal paguhej nga njerëz të zyrës së Ramës,” thotë Sali Berisha, i cili u bë presidenti i parë i Shqipërisë i zgjedhur në mënyrë demokratike në 1992
Sali Berisha është dhe themeluesi i Partisë Demokratike të Shqipërisë.
Ai jeton në katin e tetë të një kulle banimi në qendër.
Berisha ndodhet në arrest shtëpie.
Ai është akuzuar për korrupsion dhe gjithashtu i ndalohet hyrja në Shtetet e Bashkuara.
Ish-kreu i shtetit nuk është lejuar të largohet nga banesa e tij për 200 ditët e fundit.
Ai vetëm herë pas here pret mysafirë.
“Unë kam ende kujtime të qarta nga diktaturën Hoxha, dhe as atëherë nuk ishin gjërat kaq të centralizuara sa janë tani nën Ramën,” thotë Berisha, i cili ka mbushur 80-vjetorin e tij dhe ka veshur një kravatë jeshile-verdhë me këmishën e tij të bardh dhe mansheta të argjendta.
“Shqipëria është një lloj diktature, i pari dhe i vetmi narkoshteti në Evropë.”
Berisha nxjerr tabletin dhe tregon të dhëna që synojnë të vërtetojnë se edhe vëllai i Edi Ramës, Olsi, është i përfshirë në tregtinë e drogës. Olsi Rama ka hedhur poshtë akuzat. Berisha, megjithatë, këmbëngul në pretendimin e tij se Perëndimi injoron atë që po ndodh realisht në Shqipëri. “Ju po marshoni me sy të lidhur në një katastrofë.”
From the balcony of the eighth floor of Berisha, the people down on Mustafa-Matohiti street in Tirana look small. Every evening at 20.00. they gather, his supporters – to support their hero under house arrest. Berisha appears for a short time, humbles himself for a short time against Rama’s “narco-dictatorship” and then disappears again. After a few minutes it is over. Until the next evening.
Edi Rama will survive even that
Translated by Politiko.al
AL in Sweden. 